top of page

Βάπτισμα

Τί πρέπει νά γνωρίζουμε

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΣΗ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ

 

Ἀγαπητοί Γονεῖς,

 

Μήν ἀναβάλλετε τήν βάπτιση τοῦ παιδιοῦ σας. Φροντίστε νά εἶναι ὅσο μικρότερο γίνεται, λίγων μηνῶν, γιά νά μή στερεῖται τή χάρη τοῦ Μυστηρίου. Εἶναι σημαντικό ἐφόδιο γιά τό βρέφος νά μπορεῖ νά μεταλαμβάνει σέ ὅσο τό δυνατόν μικρότερη ἡλικία. Ἐκτός αὐτοῦ, τά μικρότερα βρέφη εἶναι περισσότερο συνεργάσιμα μέ τόν λειτουργό Ἱερέα καί φυσικά φοβοῦνται λιγότερο κατά τήν διάρκεια τοῦ Μυστηρίου. Καί αὐτό ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα μιά ὄμορφη καί κατανυκτική Βάπτιση. Ἀλλά καί ἀργότερα, θα μεταλαμβάνει πιό εὔκολα, χωρίς νά φοβᾶται καί νά ἀντιδρᾶ, ὅπως συμβαίνει μέ τά παιδιά πού οἱ μητέρες τά φέρ­νουν σπάνια γιά νά κοινωνήσουν.

 

 

 

Σέ πρακτικότερο ἐπίπεδο, γιά τή Βάπτιση, σημαντικά εἶναι τά ἑξῆς:

  1. Πρέπει ὁπωσδήποτε νά ἔχει προκαθορισθεῖ ἐγκαίρως (τοὐλάχιστον ἕνα μῆνα νωρίτερα) σε συνεννόηση μέ τόν Ἐφημέριο τοῦ Ναοῦ, ἡ ἡμέρα καί ἡ ὥρα τέλεσης τοῦ Μυστηρίου.

  2. Τοὐλάχιστον μία ἑβδομάδα πρίν ἀπό τή Βάπτιση, οἱ γονεῖς πρέπει νά προσκομίσουν στόν Ἐφημέριο τήν πρωτότυπη Ληξιαρχική Πράξη Γέννησης τοῦ παιδιοῦ (ὄχι φωτοαντίγραφο), ἡ ὁποία ἔχει ἐκδοθεῖ ἀπό τό Δῆμο, στόν ὁποῖο ἔχει δηλωθεῖ ἡ γέννησή του (συνήθως φέρει τήν ἔνδειξη «ΓΙΑ ΒΑΠΤΙΣΗ»). Μαζί μέ αὐτήν ὀφείλουν νά ἔχουν τά ἀπαραίτητα δικαιολογητικά πού ἀναφέρονται στήν τέταρτη σελίδα τοῦ φυλλαδίου αὐτοῦ.

  3. Ὅλα τά μυστήρια πού μᾶς ἀφοροῦν θά πρέπει νά τελοῦνται στήν Ἐνορία μας· τόν Ἱερό Ναό, στά ὅρια τοῦ ὁποίου κατοικοῦμε. Ἡ Ἐνορία μας εἶναι τό πνευματικό μας σπίτι, γι’ αὐτό καί θά εἶναι μεγάλη χαρά γιά τό παιδί, κα­θώς θά μεγαλώνει, νά κινεῖται στούς χώρους τοῦ Ναοῦ, γνωρίζοντας ὅτι ἐκεῖ βαπτίστηκε, ἐκεῖ ἀναγεννήθηκε πνευματικά. Θά συνδεθεῖ μέ τόν ἱερό χῶρο καί συναισθη­ματικά, ὅπως ἄλλωστε ὅλοι μας συνδεόμαστε μέ τόν τόπο πού γεννηθήκαμε. Ἐπιπλέον, στήν Ἐνορία μας, ὅπως καί σέ κάθε ἄλλη Ἐνορία, τηρεῖται Μητρῶο Βαπτίσεων, ἀπ’ ὅπου θά ἐξυπηρετηθεἶ ὅταν παραστεῖ ἀ­νάγκη.

  4. Ἄν δέν ἀνήκουμε σέ αὐτήν τήν Ἐνορία (στήν τελευταία σελίδα ὑπάρχουν ἀκριβῶς καθορισμένα τά ὅρια τῆς Ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Δημητρίου τῶν Ὅπλων), θά ζητήσουμε ἀπό τόν Ἐφημέριο τῆς Ἐνορίας, στήν ὁποία ἀνήκουμε, ἕνα χαρτί πού λέγεται «Μεταβίβαση Βαπτίσεως».

  5. Τήν ἡμέρα τῆς Βάπτισης, οἱ γονεῖς προσέρχονται στόν Ἐφημέριο μέ τήν ἀστυνομική ταυτότητά τους, προκειμένου νά ἐλεγχθεῖ ἀπό τόν Ἐφημέριο ἡ συμφωνία τῶν στοιχείων τους μέ τήν Ληξιαρχική Πράξη. Ἔπειτα ὑπογράφουν ἐνώπιον τοῦ Ἐφημερίου γιά τό θρήσκευμα καί τό ὄνομα τοῦ νηπίου, μαζί μέ τόν Ἀνάδοχο. Ἐξυπακούεται πώς ὅποιο ὄνομα γραφεῖ στό Βιβλίο Βαπτίσεων καί στή Δήλωση Βαπτίσεως, αὐτό καί θά ἐκφωνηθεῖ  κατά τήν Κατήχηση καί τήν τριπλῆ Κατάδυση, ἀλλιῶς ἐνέχεται ὁ  κίνδυνος ὁ Ἐφημέριος νά διωχθεῖ ποινικῶς. Σέ περίπτωση πού ἡ Ληξιαρχική Πράξη Γεννήσεως ἀναφέρει ἤδη ὄνομα παιδιοῦ, ΔΕΝ ἐπιτρέπεται κατά τήν Βάπτιση νά δοθεῖ διαφορετικό ἀπό αὐτό ἤ νά προστεθεῖ ἄλλο μαζί μέ αὐτό. Σέ περίπτωση ἀπουσίας τοῦ ἑνός γονέως λόγῳ εὐλόγου κωλύμματος (ἀσθενείας, ἀποδημίας κλπ.), τότε ὁ Ἐφημέριος μπορεῖ νά προχωρήσει στήν τέλεση τοῦ Βαπτίσματος, ἐφ'ὅσον ἐκ μέρους τοῦ ἀπόντος γονέως ὑποβληθεῖ εἴτε βεβαίωση ἐνώπιον συμβολαιογράφου εἴτε ὑπεύθυνη δήλωση μέ τό γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς θεωρημένο, ὅτι συγκατατίθεται γιά τήν βάπτιση τοῦ τέκνου κατά τό Ὀρθόδοξο δόγμα καί μέ τό συγκεκριμένο ὄνομα.

  6. Σέ περίπτωση διαζευγμένων γονέων, ἐάν τήν ἐπιμέλεια τοῦ παιδιοῦ ἔχει ὁ ἕνας γονιός μέ δικαστική Ἀπόφαση, γιά τήν τέλεση τοῦ Μυστηρίου καί τήν Ὀνοματοδοσία ἀπαιτεῖται Ὑπεύθυνη Δήλωση τοῦ ἑτέρου γονέα ὅτι συμφωνεῖ. Προσοχή! Δικαστική ἀπόφαση, ἡ ὁποία ἀναθέτει μόνο τήν ἐπιμέλεια τοῦ τέκνου, προσωρινή ἤ μή, στόν ἕνα ἐκ τῶν δύο γονέων, δέν καλύπτει τόν Ἐφημέριο γιά τήν τέλεση Βαπτίσεως.

  7. Σέ περίπτωση ἄγαμης μητέρας, ἐπειδή αὐτή ἀσκεῖ μόνη της τή γονική μέριμνα, ὁ Ἐφημέριος μπορεῖ νά τελέσει τήν Βάπτιση καί νά δώσει ὄνομα, ἐφ'ὅσον ἡ ἄγαμη μητέρα συμπληρώσει Ὑπεύθυνη Δήλωση τοῦ Ν.1599/86, μέ θεωρημένο τό γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς της, στήν ὁποία θά δηλώνει ὑπευθύνως ὅτι ἀσκεῖ ἀποκλειστικῶς τή γονική μέριμνα ἐπί τοῦ ἀνήλικου τέκνου της, ὅτι δέν ὑφίσταται δικαστική ἀπόφαση, ἡ ὁποία νά ἀπονέμει δικαίωμα ἀσκήσεως γονικῆς μέριμνας καί στόν πατέρα τοῦ ἀνήλικου τέκνου καί, τέλος, ὅτι ἐπιθυμεῖ τό ἀνήλικο τέκνο της νά βαπτισθεῖ κατά τό Ὀρθόδοξο δόγμα καί νά λάβει συγκεκριμένο ὄνομα.

 

Ὁ Ἀνάδοχος

 

Ἀσφαλῶς, ὁ ρόλος του δέν ἐξαντλεῖται ἁπλῶς στό νά φροντίσει γιά τά πρακτικά ζητήματα ἤ νά κάνει δῶρα στό παιδί ἤ γιά νά δημιουργήσουμε κοινωνικές σχέσεις. Ἡ παρουσία του εἶναι οὐσιαστική καί ἀπαραίτητη. Ἐγγυᾶται στήν Ἐκκλησία γιά τόν νεοφώτιστο καί τήν πρόοδό του στήν πίστη. Ἀναπληρώνει τήν ἔλλειψη βούλησης τοῦ νηπίου, ὁ­μολογεῖ πίστη ἐξ ὀνόματός του, ἀλείφει μέ τό καθαγιασμένο λάδι, πού ὁ λειτουργός θά ρί­ξει στίς παλάμες του, τό κεφάλι τοῦ παιδιοῦ καί ὅλο του τό σῶμα. Ἀναλαμβάνει τήν ὑποχρέ­ωση νά συμπράξει μαζί μέ τούς γονεῖς στή χριστιανική ἀνατροφή τοῦ παιδιοῦ. Αὐτά συνεπάγονται ἀσφαλῶς τά ἑξῆς:

  1. Ἀνάδοχος δέν μπορεῖ νά εἶναι ἀλλόθρησκος ἤ ἄλλου δόγματος (Ρωμαιοκαθολικός, Προτεστάντης κ.ἄ.), ἤ ἄνθρωπος πού ἀρνεῖται τήν ὀρθόδοξη πίστη καί ὁμολογεῖ ἀθεΐα. Ὀφείλει νά εἶναι συνειδητό μέλος τῆς Ἐκκλησίας, ἄνθρωπος μέ ζωντανή πίστη καί συνεπῆ χριστιανική ζωή. Ἐξυπακούεται φυσικά ὅτι κάποιος πού περιφρονεῖ τό Ἱερό Μυστήριο τοῦ Γάμου, ἔχοντας συνάψει μόνον πολιτικό, ἀπαγορεύεται νά γίνει Ἀνάδοχος (Συνοδικοί Ἐγκύκλιο ὑπ’ ἀριθμ. 2309/240/105/21.01.1982 καί 3262/46ΝΚ/2268/07.11.2000).

  2. Ὁ Ἀνάδοχος πρέπει ὁπωσδήποτε νά εἶναι ἐνήλικος (Συνοδική Ἐγκύκλιος 498π.ἔ./42ΝΚ/200/19.01.2006), ἀφοῦ ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων εἶναι ὑπεύθυνος γιά τόν Ἀναδεκτό καί, τελικῶς, θά δώσει λόγο στόν Θεό. Σε περίπτωση πού ἀνήλικος ἐπιθυμεῖ νά συμμετάσχει στήν Βάπτιση, δέν θεωρεῖται Ἀνάδοχος, ἁπλῶς μπορεῖ νά ὑποβοηθήσει τόν ἐνήλικο Ἀνάδοχο κατά τήν διάρκεια τοῦ Μυστηρίου (π.χ. βάζοντας λάδι, κρατώντας τήν λαμπάδα κλπ.) .

 

 

 

Πρακτικά Ζητήματα

 

α. Κατά τό Μυστήριο: Συχνά γινόμαστε μάρτυρες ἀπαράδεκτης συμπεριφορᾶς στόν Ναό κατά τήν τέλεση μιᾶς Bά­πτισης. Ἤρθαμε μέ τή θέλησή μας γιά ἕνα δικό μας ἄνθρωπο, γιά νά προσευχηθοῦμε στόν Θεό νά στείλει τή χάρη Του. Καί ἀντί τῆς προσευχῆς, αὐτό πού παρατηροῦμε εἶναι ὁ θόρυβος, οἱ συζητήσεις, ὁ ἐνδυματολογικός σχολιασμός, ἡ ἀδιαφορία, οἱ ἄσκοπες μετακινήσεις. Εἶναι κρίμα νά συμπεριφερόμαστε μέσα στό Ναό μέ λιγότερο σεβασμό, ἡσυχία καί τάξη ἀπό ὅ,τι σέ ἕναν δημόσιο χῶρο (κινηματογράφο, θέατρο κλπ.). Ἐξυπακούεται, φυσικά, ὅτι ἡ ἐμφάνισή μας ἀντανακλᾶ τό σεβασμό μας πρός τήν ἱερότητα τοῦ χώρου.

β. Ἀπόλουση: Πρέπει νά γνωρίζουμε ὅτι τό νερό τῆς κολυμβήθρας εἶναι ἁγιασμένο. Γι᾽ αὐτό καί δέν καταλήγει στήν ἀ­ποχέτευση, ἀλλά στό «χωνευτήρι» τοῦ Ναοῦ. Τό ἴδιο πρέπει νά γίνει καί μέ τά νερά ἀπό τό πρῶ­το μπάνιο τοῦ παιδιοῦ μετά ἀπό τήν Βάπτιση (καλό θά εἶναι νά γίνει μετά ἀπό τρεῖς ἡμέρες), καθώς καί τά πρῶτα νερά ἀπό τό πλύσιμο τῶν ρούχων του. Ἄν πρακτικά δέν μποροῦμε νά τά φέρουμε στό «χωνευτήρι» τοῦ Ναοῦ, τοὐλάχιστον ἄς τά ἀδειάσουμε στόν κῆπο, γιά νά ἀπορροφηθοῦν στό ἔδαφος, ἤ στή θάλασσα.

γ. Θεία Κοινωνία: Τά νήπια καί τά μικρά παιδιά, βαπτισμένα καί μυρωμένα, ἔχουν ἀνάγκη τή συχνή Θεία Κοινωνία καί ὄχι μόνο «τίς τρεῖς ἑπόμενες Κυριακές» μετά τή Βάπτισή τους. Ὅταν τά φέρνουμε τακτικά στόν Ναό γιά νά κοινωνοῦν, τούς προσφέρετε ἀπό τήν τρυφερή αὐ­τή ἡλικία τήν οὐράνια τροφή τῆς ψυχῆς. Ἔτσι χαριτώνονται καί τό σῶμα καί τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ τά φυλάσσει ἀπό κάθε κακό.

δ. Δήλωση Βάπτισης: Μετά τήν Βάπτιση, ὁ Ἐφημέριος χορηγεῖ τήν «ΔΗΛΩΣΗ ΒΑΠΤΙΣΕΩΣ». Οἱ γονεῖς πρέπει νά τήν καταθέσουν στό Ληξιαρχεῖο τοῦ Δήμου γεννήσεως τοῦ παιδιοῦ, ἐντός 40 ἡμέρων, πρός ἀποφυγή διοικητικοῦ προστίμου. Προσοχή! Ἐάν ἡ Βάπτιση ἔχει μεταβιβασθεῖ ἀπό ἄλλη Ἐνορία, πρίν ἀπό τό Δῆμο, οἱ γονεῖς πρέπει νά τήν δηλώσουν καί στήν Ἐνορία, ἀπ’ ὅπου προῆλθαν.

 

 

 

Ἀπαραίτητα Δικαιολογητικά

  1. Ληξιαρχική Πράξη Γεννήσεως τοῦ παιδιοῦ.

  2. Καί οἱ δύο γονεῖς μέ ταυτότητες.

  3. Ἀνάδοχος μέ ταυτότητα καί Ὑπεύθυνη Δήλωση θεωρημένη γιά τό γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς, ἡ ὁποία ἀναφέρει ὅτι εἶναι βαπτισμένος Χριστιανός Ὀρθόδοξος καί, ἐάν εἶναι ἔγγαμος, ὅτι ἔχει τελέσει Θρησκευτικό Γάμο.

Ἐάν ἡ κατοικία τῶν γονέων εἶναι ἐκτός τῆς Ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Δημητρίου τῶν Ὅπλων, μεταβίβαση τῆς Βαπτίσεως ἀπό τήν Ἐνορία ἐντός τῆς ὁποίας διαμένουν.

 

bottom of page